استاد محترم عبدالقیوم خان صمد

 

  قرار وعده اینبار یکتن از شخصیت های بزرګ و مسلکی سپورت افغانستان را زحمت داده، تا چند سطری از کتاب زند ګی خویش را برای مان بزبان خود شان بخوانند. خداوند (ج) را هزار بار شکر ګذار هستم، که ایشان از صحت خوب وحافظه روشن برخوردار میباشند. بنده (نویسنده) شاګرد مکتب ابتدائیه بودم که با اسم شان آشنا شدم، و آن صحنه مسابقات آبازی در سال های ۱۳۴۹ و ۱۳۵۰ هجری شمسی که از طرف ریاست تربیت بدنی وزارت معارف  بین لیسه های شهر کابل در حوض سیلو براه انداخته شده بود.

  استاد محترم برای آشنایی اشتراک کنندګان مسابقات؛ چهار نوعه آببازی را با تخنیک مدرن آن (بروست، کرول، کرول عقب و دلفین ) بطور نظری و عملی قبل از شروع مسابقات نظرأ بیان وعملأ نشان دادند.

 این شخصیت بزرګ واستاد محترم احمد قیوم صمد میباشند.

  همه به اسم شان آشنا هستید. وقتی نام از احمد قیوم خان صمد برده میشود، خاطرات روز های جشن استرداد و استقلال وطن عزیز ما بخصوص رسم ګذشت معارف در ذهن خواننده تازه میګردد. که در غازی استدیوم برګذار میګردید. در این روز شاګردان معارف هم از اناث و ذکور، محصلین پوهنتون کابل، همچنان دیګر موسسات ورزشی، کلپ های آزاد ورزشی و حربی ښونځی رول بس مهم را بازی مینمودند. بخصوص ترتیب وتنظیم نمایشات فؤن.

 البته نا ګفته نباید ګذاشت که استاد محترم در رشته فؤن در سطع منطقه یګانه متخصص بودند؛ و تا حال هم میباشند! با وجودیکه کشور های همسیایه در ساخت بمی اتوم پیش تاز اند.

 استاد احمد قیوم صمد در سال ۱۳۱۱ هجری شمسی مطابق به ۱۹۳۲ میلادی در ګذر رکاه خانه شهر کابل چشم به حهان ګشودند. دوره تعلیمات ابتدائیه را در مکتب نجات و دوره متوسط و ثانوی را در مکتب مسلکی سپورت به پایان رسانیدند.

  استاد در سال ۱۳۲۷ هجری شمسی از مکتب سپورت فارغ و به مکتب مسلکی زراعت به صفت معلم سپورت مشغول وظیفه ګردیدند، و همزمان بعد از وقت برای سه سال کورس داخل خدمت را تعقیب نمودند.

  استاد قیوم صمد بعد از مکتب مسلکی زراعت به ولایت بدخشان، مکاتب شهر، عضو مدیریت تربیت بدنی، مدتی چند معلم سپورت در حربی ښونځی، بار دیګر به مکاتب شهر، لیسه عالی غازی، تفتیش تربیت بدنی و همچنان طور خدمتی به صفت معلم سپورت در حربی پوهنتون (اعمارت حربی پوهنتون آن زمان در بالاه احصار کابل بود) به بسیار علاقه و صداقت ایفای وظیفه نمودند.

  استاد قیوم صمد در سال ۱۳۴۳ هجری شمسی جهت تحصیلات عالی در رشته تربیت بدنی و سپورت به کشور اتحادشوروی وقت در شهر کیف پایتخت کشور اوکرائین بیک بورس تحصلی معرفی ګردیدند.

  در سال ۱۳۴۸ هجری شمسی دو باره به وطن باز ګشتند. همچنان در رخصتی های تابستانی خود به کابل آمده همکاران ریاست تربیت تربیت یدنی را که مصروف آماده ګی پروګرام های جشن می بودند کمک ویاری می رساندند.

  استاد بعد از بازګشت به پوست های مختلف ایفای وظیفه نمودند. استاد سپورت در حربی ښونځی، استاد در حربی پوهنتون، استاد در انستیتوت تربیت بدنی، معاون تدریسی انستیتوت تربیت بدنی، آمر کلپ های ورزشی ریاست تربیت بدنی وزارت معارف و رئیس تربیت بدنی در وزارت تعلیم وتربیه وقت.

  استاد قیوم خان صمد نخستین متخصص آببازی در کشور اند. که آببازی را با تخنیک وتکتیک مدرن امروزه که در سطع جهان مروج و شامل مسابقات بازیهای اولمپیک میباشند. به افغانستان آورده، ودر انستیتوت تربیت بدنی بطوری نظری وعملی تحت شرایط بسیار نامساعد تدریس نمودند. (عملی در سر میز) که این خود غنایی بس اعظیم برای معلمین جوان سپورت افغانستان بود.

  استاد قیوم صمد در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی که هنوز ۵۴ سال عمر داشتند. جبرأ به تقاعد سوق داده شدند. تا باشد راه ریاست تربیت بدنی و چوکی ریاست به یکتن از رفیقهای حزبی که اصلأ ظرفیت کار ریاست را نداشت باز ګردد. و نتیجه! بعد از چند ماه ریاست تربیت بدنی که یګانه کانون سپورت افغانستان بود از بین برده شد، و به یک آمریت دیپارتمنت تربیت بدنی  تبدیل ګردید. در چوکات یک ریاست نوایجاد شده که از سیتم تعلیم و تربیه کشور شوروی تقلیط شده بود. بنام ریاست امورتربیوی که شخص خودم ۰نویسنده) از سال ۱۳۶۴ الی ۱۳۶۷  به صفت آمر دیپارتمنت تربیت بدنی ایفای وظیفه نمودم؛ فعالیت می نمود. ریاست تازه ایجاد شده بخش تعلیمات نظامی را در مکاتب بپیش می برد، و درهرمکتب یک افسر نظامی مشغول تدریس تعلیمات نظامی بود.

  چیزیکه مقامات وزارت متوجه نشده بودند. آمادګی نمایشات فؤن برای جشن سال آینده بود، و بوجود استاد اشدی ضرورت احساس میشد. آنها در فکر آوردن یک نفر متخصص از کشور دوست شورها بودند. همین کار هم صورت ګرفت،  ولی متخصص مذکورقادر به نمایش فؤن به الفبای دری و پښتو نګردید. و به حروف لاتین مقامات نمی خواستند. از فرصت مناسب کشور همسایه ازبکستان استفاده نموده واز استاد در تدویر نمایشات فؤن جشنواره دوازدهمین فیستوال دختران در شهر فرغانه دعوت به عمل آمد تا نمایشات مذکور را ترتیب وتنظیم نمایند، و در مرض نمایش بګذارند. استاد با جبین ګشاده قبول وبا علاقمندی خاصی به آن لبیک میګویند. که در اخیر مورد تقدیر وتحسین مقامات آن کشور قرار ګرفتند.

  زنده ګی استد احمد قیوم خان صمد در دیار غربت مانند ثایر هموطنان ما از سال ۱۳۷۱ هجری شمسی شروع میګردد. اګر چه استاد در طول زندګی حق تلفیها، بی عدالتی و نابری ها را با پوست وکوشت خود حساس نموده بودند. اما این بار شاهد جفا به حق مادر وطن را مشاهده می نمایند. و کشور را به مقصد کشور همسایه پاکستان و از آنجا به هالند ترک می نمایند، و الی امروز همراه با فامیل یکجا زندګی می نمایند

 

د.م. س. صبور رسولی    

 

 

ګوشه از نمایشات فؤن وجمناستیک در مراسم رسم وګذشت معارف در غازی استدیوم